مهر نوشت: تحریم نفت صادراتی ایران توسط 28 کشور عضو اتحادیه اروپا به تدریج دو ساله می‌شود و با گذشت حدود دو سال و با وجود مهار قیمت طلای سیاه توسط کشورهای عربی عضو اوپک، روسیه و آمریکا، اما هم اکنون خلاء نفت سنگین ایران در بازار اروپا به چشم می‌خورد.
در شرایط فعلی آمریکا با دستیابی به تکنولوژی استخراج و فرآورش ذخایر نامتعارف نفت و گاز همچون " شیل گس و شیل اویل‌ها " به یکی از کشورهای صادرکننده نفت و گاز تبدیل شده است اما این این موفقیت آمریکایی‌ها برای صنعت نفت ایران هم خالی از دستاورد نبوده است.
با آغاز تولید نفت از ذخایر نامتعارف، میزان عرضه نفت سبک به بازار جهانی با افزایش قابل توجه‌ای روبرو شده است و در شرایط فعلی بازار نفت به ویژه در منطقه اروپا با کسری شدید نفت خام‌های سنگین و ترش روبرو است.
پس از تحریم نفت سنگین ایران در بازار اتحادیه اروپا، نفت سنگین عراق و تا حدودی نفت خام اورال روسیه جایگزین نفت صادراتی ایران شد اما هم اکنون علاوه بر افزایش قیمت این دو نوع نفت خام از نظر کیفیت هم قابل رقابت با نفت سنگین صادراتی ایران نیست.
به عبارت دیگر هم اکنون نفت خام سنگین ایران در بازار اروپا در مقایسه با نفت سنگین عراق و اورال روسیه ارزش و جایگاه واقعی خود را پس از سه دهه پیدا کرده است و از این رو پیش بینی می‌شود در صورت رفع موانع تحریم در مدت زمان کوتاهی امکان از سرگیری حجم قابل توجه صادرات نفت سنگین ایران به بازار اروپا فراهم شود.
در این بین تکنولوژی آمریکایی‌ها در استخراج و پالایش ذخایر نامتعارف نفت خام به نوعی در خدمت صنعت نفت ایران قرار گرفته است زیرا با تولید نفت از ذخایر نامتعارف با فنآوری آمریکایی، جای خالی نفت سنگین ایران در قاره سبز بیش از گذشته برای پالایشگرها به چشم می‌خورد.
از سوی دیگر هم اکنون کارشناسان بازار انرژی از نفت سنگین بصره عراق و نفت سنگین قزاقستان به عنوان مهمترین رقبای نفتی ایران برای حضور در بازار اتحادیه اروپا یاد کرده و تاکید می‌کنند: ایران هم از ذخایر نفت سنگین قابل توجه‌ای برای حضور بلند مدت در بازار اتحادیه اروپا برخوردار است.
عراق مانع جدید ایران برای بازگشت به اروپا
یکی از از مهمترین ذخایر نفت سنگین ایران در میدان آزادگان جنوبی قرار دارد که هم اکنون با میدان مجنون عراق مشترک است و نوع کیفیت این نفت سنگین بی شباهت به سبد نفت سنگین صادراتی ایران و حتی اورال روسیه نیست.
در حال حاضر ایران از ظرفیت برداشت روزانه 50 هزار بشکه نفت از میدان آزادگان جنوبی برخوردار بوده اما عراق با استفاده از مشارکت شرکت انگلیسی شل اخیرا ظرفیت استخراج طلای سیاه از این میدان مشترک با ایران را تا مرز 140 هزار بشکه در روز افزایش داده است.
افزایش استخراج نفت سنگین توسط عراق از میدان آزادگان جنوبی، علاوه بر اینکه منجر به عدم النفع روزانه ایران از این میدان مرزی می‌شود، که فضا برای بازگشت مجدد ایران به بازار نفت سنگین اروپا را هم در آینده با محدودیت‌های بیشتری روبرو خواهد کرد.
به عبارت دیگر در صورت افزایش استخراج نفت سنگین بیشتر عراق از میدان مشترک آزادگان جنوبی، عملا امکان پاسخگویی به تقاضای نفت سنگین در اروپا وجود دارد و از این رو در صورت تاخیر در برداشت نفت و طولانی شدن پروسه تحریم‌ها، عملا درهای بازار نفت اروپا بر روی ایران را بسته تر از گذشته می‌کند.
